Naslovnica Teharet - čistoća Abdest - obredno čišćenje Kako se pravilno uzima abdest

Kako se pravilno uzima abdest

7187

Abdest je Šerijatom propisano čišćenje određenih dijelova tijela vodom s ciljem kako bi se postigla duhovno-tjelesna čistoća koja je potrebna za obavljanje namaza ili za izvršavanje posebnih ibadeta, poput učenja Kur'ana. Abdest je obavezno uzeti poslije posebnih uzroka koji ga kvare (o ovome pročitajte ovdje).

Abdest i čišćenje su među najodabranijim djelima, jer Uzvišeni Allah time briše i prašta grijehe ako rob ima namjeru da postizanjem stanja čistoće zasluži Božiju nagradu.

Allahov Poslanik, Allah mu mir i spas darovao, u jednom predanju kaže: “Kada se abdesti Allahov rob, musliman, pa opere svoje lice, sa njegovog  lica spadaju svi grijesi koje je očima počinio, odlazeći zajedno sa vodom. Kada opere svoje ruke, sa njegovih ruku spadaju svi grijesi koje je rukama počinio, odlazeći zajedno sa vodom. I kada opere svoje noge, sa njegovih nogu spadaju svi grijesi koje je nogama počinio, odlazeći zajedno sa vodom, sve dok ne bude očišćen od svih grijeha.” (Muslim, 244)

Farzovi abdesta

Farzovi abdesta su radnje bez kojih abdest ne može postojati. Ako fali jedan od farzova, abdest je nevažeći, tj. osoba nema abdest. Te radnje su:

1. nijjet srcem;
2. oprati cijelo lice;
3. oprati ruke do iza lakata;
4. potrati glavu od čela do potiljka;
5. oprati noge do iznad članaka;
6. prilikom pranja pridržavati se redoslijeda i uzastopnosti.
7. uzastopnost pri uzimanju abdesta, što znači ne prekidati uzimanje abdesta tako da se prethodni dio tijela koji je opran ne osuši.

Sunneti abdesta

Sunneti abdesta su radnje koje je pohvalno i sevab činiti prilikom uzimanja abdesta, ali njihovo nepoduzimanje neće pokvariti abdest. Te radnje su:

1. izgovoriti Bismillah pri početku abdesta;
2. ruke oprati tri puta;
3. oprati zube misvakom;
4. dobro izaprati usta i nos;
5. provući prste kroz bradu;
6. sve što se pere oprati dva ili tri puta, (dok pranje jedan ili dva puta zadovoljava);
7. potrati unutrašnju i vanjsku stranu ušnih školjki;
8. pri pranju ruku i nogu protrljati između prstiju;
9. prilikom pranja ruku i nogu, prvo oprati desnu pa onda lijevu stranu;
10. poslije uzetog abdesta proučiti dovu.

Kako se pravilno abdesti – način obrednog čišćenja 

1 Nijet – odluka srcem

Kada musliman želi da se abdesti, izvrši obredno čišćenje i postigne stanje čistoće, potrebno je da srcem i mislima donese odluku – nijet o postizanju šerijatske čistoće, uzimanju abdesta. Nijet – odluka ili namjera uvjet je ispravnosti za sva dobra djela, o čemu nas obavještava Allahov Poslanik,  Allah mu mir i spas darovao: “Sva djela se vrednuju prema namjerama” (El-Buhari, 1, i Muslim, 1907). Zatim će utvrđenim redoslijedom, bez velikih vremenskih stanki, izvršavati abdestne radnje – faze:

2 Izgovorit će Bismillah abdest

Nakon srčanog nijeta izgovorit će Bismillah: بسم الله  U ime Allaha!

“Šejh Usejmin zaključuje da je “bismilla” na početku abdesta u ovom slučaju sunnet, a ako bi se utvrdila pouzdanost predaje o ovoj temi, bilo bi izgovaranje bismille obavezno.” (Šejh Usejmin, Fetava erkanil-islam, str. 215-216)

Stalna komisija za fetve međutim kaže da je hadis prenesen preko više puteva koji jačaju jedni druge, te je po njima izgovaranje “bismille“ vadžib. Allah, dželle še’nuhu najbolje zna. (Fetve Stalne komisije, 5/219)

3 Oprati šake tri puta vodom, prvo desnu pa lijevupranje ruku  abdest

Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, kaže: “Kada uzimate abdest, počnite sa vašom desnom stranom.“ (Hadis je sahih, Ebu Davud, 4141)

Od Ebu – Hurejre, radijallahu anhu, se prenosi da je kazao: “Vidio sam Aliju, radijallahu anhu, kada je uzimao abdest. Prao je šake sve dotle dok bi postale čiste… Na kraju je rekao: ‘Želio sam da vam pokažem kako je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, uzimao abdest.’” (Hadis je sahih, Ebu Davud, 101)

4 Izaprati usta (desnom rukom) i nos (lijevom rukom) tri puta, uzimajući vodu za usta i za nos iz desne šake odjednompranje usta i nosa abdest

Prilikom čišćenja nosa uvući vodu u nos, a zatim izbaciti iz nosa koristeći pri tome lijevu šaku. Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, kaže: ”Kada uzimaš abdest, dobro isperi usta.” (Ebu Davud, 144)

Isto tako kaže Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem: “Upotpuni abdest i istrljaj između prstiju i dobro isperi nos ako ne postiš.” (Ebu Davud, 142)

5 Oprati lice tri putapranje lica - abdest

Granice lica su od uha do uha i od korijena kose na čelu do vrha brade. Također, provući prste kroz bradu. Jedno pranje je obavezno, a tri puta je preporučeno.

Treba provući prste kroz bradu, jer je Ammar Ibn Jasir, onome ko se začudio što to čini, rekao: “Šta mi smeta da to i ja radim kada sam vidio da Allahov Poslanik, sallallahu alejhi
ve sellem, provlači prste kroz svoju bradu?!“ (Hadis je sahih, Tirmizi, 29)

6 Oprati tri puta ruke od vrhova prstiju do iza laktova, desnu pa lijevu. pranje ruku - abdest

Jedno pranje je obavezno, a tri puta je preporučeno.

Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, je rekao: “Moji sljedbenici će od tragova abdesta na Sudnjem danu doći sa bijelim oznakama na čelu i bijelim rukama i nogama. Zato, ko je od vas u stanju prati i više od onoga što se pere za abdest, neka pere.“ (Buhari, 136)

7 Potrati (mesh) glavu vlažnom rukommesh - abdest jedanput, počevši od vrha čela ka potiljku i nazad

Prilikom potiranja glave mokrom rukom prvo početi sa prednjom stranom, jer u hadisu stoji da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, svojim rukama potrao glavu tako što je počeo sprijeda glave i povukao ih do
potiljka, a zatim ih vratio nazad.“ (Buhari, 185)

Potiranje se čini samo jednom i ne preporučuje se tri puta kao što je slučaj sa dijelovima tijela koji se peru prilikom uzimanja abdesta.

8 Potrati uši jednim kažiprstom unutrašnjost i palcem vanjski diopranje ušiju - abdest

“Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, potrao je uši tako što bi kažiprste stavio u uši, a palčeve iza ušiju.“ (Hadis je sahih, bilježi ga Ebu Davud, 135)
Ruke se ne kvase posebno za potiranje ušiju već se istom vodom od mesha glave potiru i uši.

9 Oprati noge tri puta od vrhova prstiju do iza članaka, desnu pa lijevupranje nogu - abdest

Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, je rekao: “Kada uzimaš abdest, istrljaj između prstiju.“ (Hadis je sahih, bilježi ga Et-Tirmizi, 38)
Sunnet je da se to čini malim prstom lijeve ruke. Prenosi se od El-Mustevreda Ibn Šeddada, radijallahu anhu, da je rekao: “Vidio sam Allahovog Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, da pere prste nogu malim prstom njegove ruke.“ (Hadis je sahih, bilježi ga Et-Tirmizi, 40)

10 Poslije uzetog abdesta proučiti dovu:

أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إلَّا اللهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي مِنَ التَّوَّابِينَ وَاجْعَلْنِي مِنَ الْمُتَطَهِّرِينَ

“Ešhedu en la ilahe ilallahu vahdehu la šerike lehu ve ešhedu enne Muhammeden abduhu ve resuluhu. Allahummedž‘alni minet-tevvabine vedž‘alni minel-mutetahhirine.“

Prijevod: Svjedočim da nema Boga osim jednog jedinog Allaha, koji nema nikakva sudruga i svjedočim da je Muhammed Njegov rob i Njegov poslanik. Allahu, učini me od onih koji se kaju i učini me od onih koji se čiste. (Muslim bilježi prvi dio dove, 234, dok drugi dio dove bilježi Et-Tirmizi, 55, i Ibn Madže, 470)

Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, je rekao: “Ko lijepo i propisno uzme abdest, a zatim prouči (pomnutu dovu gore): „Ešhedu en la ilahe illallah… i Allahummedž‘alni minet-tevvabine… otvorit će mu se svih osam džennetskih kapija da uđe na koja god bude htio.“ (Muslim, 234, Et-Tirmizi, 55, i Ibn Madže, 470)

dova poslije abdesta


Izvor: https://imuslimguide.com i knjiga Namaz u islamu
Obrada i naslov: Menhedž